Ολοκληρωμένα Ερευνητικά Προγράμματα

Πρόγραμμα: ­Διάλογος­ (Ακαδημία Αθηνών, σε συνεργασία με το ΙΕΛ), 1995-1997.

Πρόγραμμα: Δημιουργία γραμματοσειράς Athens Academy Greek Fonts (Ακαδημία Αθηνών – σε 3 φάσεις – πρότυπο σχεδιασμένο και κατατεθειμένο σύνολο γραμματοσειρών Unicode με το σύνολο των χαρακτήρων του Διεθνούς Φωνητικού Αλφαβήτου και των ειδικών χαρακτήρων που χρησιμοποιούνται στο Ι.Λ.Ν.Ε. και αποδίδουν την φωνητική των νεοελληνικών διαλέκτων και ιδιωμάτων). Επιστημονικοί υπεύθυνοι: Ελευθερία Γιακουμάκη, τ. Διευθύντρια του Ι.Λ.Ν.Ε., Νικόλαος Κοντοσόπουλος, τ. Διευθυντής του ΙΛΝΕ, Χριστίνα Μπασέα-Μπεζαντάκου, τ. Διευθύντρια του Ι.Λ.Ν.Ε., Άγγελος Αφρουδάκης, ερευνητής Α΄ του ΙΛΝΕ.

Πρόγραμμα: Ελληνικός Λόγος Ι - ΙV (Ακαδημία Αθηνών). 

Πρόγραμμα: Αμητός (Ακαδημία Αθηνών, σε συνεργασία με το Ι.Ε.Λ.).

 Πρόγραμμα: Μνημεία Νεοελληνικού Λόγου του ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ "ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ" 2000-2006 Γ' Κ.Π.Σ.

Επιστημονικοί υπεύθυνοι: Ελευθερία  Γιακουμάκη, τ. Διευθύντρια του Ι.Λ.Ν.Ε. (έως 1.11.2007), Άγγελος Αφρουδάκης, Ερευνητής Α΄ ΤΟΥ Ι.Λ.Ν.Ε., Χριστίνα Μπασέα-Μπεζαντάκου, τ. Διευθύντρια  του Ι.Λ.Ν.Ε. (2.11.2007 – 31.12.2013) 
Το έργο στόχευσε στην μετάδοση σε εθνικό και διεθνές επίπεδο της γλωσσικής πληροφορίας που έχει αποθησαυριστεί στο Αρχείο του Κέντρου Ερεύνης των Νεοελληνικών Διαλέκτων και Ιδιωμάτων-ΙΛΝΕ. Πιο συγκεκριμένα το πρόγραμμα στοχεύει: α) στη διάσωση, μέσω ψηφιοποίησης και τεκμηρίωσης, τμήματος των αρχείων του ΙΛΝΕ, β) στην αξιοποίηση όλων των αρχείων με την κατασκευή μιας ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής για την εισαγωγή, διόρθωση, αναζήτηση και εκτύπωση του υλικού, και γ) στη γνωστοποίηση του θησαυρού αυτού του ελληνικού λόγου στο ευρύ κοινό μέσω των δυνατοτήτων που παρέχουν οι νέες τεχνολογίες.
Με το πρόγραμμα εξασφαλίστηκε τεχνολογικός εξοπλισμός, ώστε να επιτραπεί η ψηφιοποίηση και τεκμηρίωση μέρους του υλικού των αρχείων. Βασικός στόχος ήταν η ορθολογική και επιστημονική αξιοποίηση του (τωρινού και μελλοντικού) ψηφιοποιημένου υλικού, μέσω της οργάνωσής του σε βάσεις δεδομένων με τις κατάλληλες τεχνικές αρχειοθέτησης, διαχείρισης και ανάκτησης της πληροφορίας. Έτσι, το υλικό θα χρησιμοποιείται τόσο για το κύριο έργο του ΙΛΝΕ, όσο και για ευρύτερους επιστημονικούς, ερευνητικούς και εκπαιδευτικούς σκοπούς.
Επιπρόσθετα, το πρόγραμμα επιδίωξε την ανάπτυξη μιας πολύγλωσσης εκπαιδευτικής πλατφόρμας με θέμα τα τοπικά ιδιώματα και τις διαλέκτους, καθώς και ένα θεματικό δικτυακό κόμβο με επιλεγμένο υλικό από τα ψηφιοποιημένα αρχεία του ΙΛΝΕ. Οι εφαρμογές αυτές είναι μοναδικές, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν αντίστοιχες για την ανάδειξη του διαλεκτικού θησαυρού της ελληνικής γλώσσας. Με αυτές το διαλεκτικό υλικό του ΙΛΝΕ θα γίνει γνωστό σε όλη την εκπαιδευτική κοινότητα, κυρίως στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, αλλά και σε ευρύτερο κοινό.

Με την ολοκλήρωσή του το 2007 το πρόγραμμα παρήγαγε, μεταξύ άλλων, το τρίγλωσσο βιβλίο Οι νεοελληνικές διαλεκτικές ποικιλίες και η μελέτη τους στο Κέντρον Ερεύνης των Νεοελληνικών Διαλέκτων και Ιδιωμάτων- ΙΛΝΕ της Ακαδημίας Αθηνών, βιβλίο συνοδευόμενο από δίσκο CD-ROM με πρωτότυπες διαλεκτικές πολυμεσικές εφαρμογές, οι οποίες εξοικειώνουν τους χρήστες στον πλούτο της Νέας Ελληνικής.

Το βιβλίο και το CD εγκρίθηκαν επαινετικά από το Υπουργείο Παιδείας (με σύμφωνη γνώμη του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου) ως διδακτικό γλωσσικό βοήθημα για τις τάξεις της Α΄ Λυκείου της χώρας. 

Το Κέντρο ολοκλήρωσε τη συμμετοχή του στο ερευνητικό πρόγραμμα DARIAH/ΔΥΑΣ, μαζί με άλλα κέντρα της Ακαδημίας Αθηνών. Με την αναμενόμενη νωρίς το 2016 διαδικτυακή προβολή του έργου οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν πρόσβαση σε 21 ψηφιακές Βάσεις Δεδομένων του Κέντρου, οι οποίες προβάλλουν τον πλούτο των αρχείων του Κέντρου, και αυτονοήτως της Ακαδημίας Αθηνών. Μέσω των Βάσεων αυτών το Κέντρο συμβάλλει στην διάχυση της γνώσης και διευκολύνει τους ειδικούς ερευνητές αλλά και το ευρύτερο κοινό σε πλείστα θέματα νεοελληνικής διαλεκτολογίας και λεξικογραφίας.

Το Κέντρο ολοκλήρωσε τη συμμετοχή του στο Ερευνητικό πρόγραμμα της Ακαδημίας Προβολή του έργου των Ερευνητικών Κέντρων της Ακαδημίας Αθηνών. Με την αναμενόμενη νωρίς το 2016 διαδικτυακή προβολή του έργου οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν άμεση πρόσβαση στους πέντε τυπωμένους τόμους του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής. Το σημαντικότερο όμως είναι πως από το υλικό αυτό οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν ευρύτατη δυνατότητα απλής ή σύνθετης αναζήτησης λημμάτων, τύπων, τόπων, ετυμολογιών, σημασιών, συνωνύμων, αντωνύμων, τοπωνυμίων/ανθρωπονυμίων και τα συναφή.